Ostrowiec Świętokrzyski www.ostrowiecnr1.pl

### Najbardziej znany utwór / kompozycja

Ravi Shankar był przede wszystkim wybitnym instrumentalistą i improwizatorem, więc trudno wskazać jeden „najbardziej znany utwór” w sensie piosenki. Jednak kilka jego kompozycji i nagrań stało się rozpoznawalnych:

* „Raga Jog”, „Raga Sindhi-Bhairavi”, „Raga Hamsadhwani” – klasyczne utwory ragowe, które nagrywał wielokrotnie.

* Z punktu widzenia publiczności zachodniej, bardzo znana jest jego współpraca z George’em Harrisonem, zwłaszcza nagrania z albumu *The Concert for Bangladesh* (1971), które wprowadziły sitar i muzykę klasyczną Indii do świata rocka i popu.

### Kontrowersje

Ravi Shankar był raczej postacią szanowaną i unikającą skandali. Kilka punktów, które bywały dyskutowane:

* Były pewne kontrowersje wokół jego życia osobistego – miał kilka żon i dzieci z różnych związków, co w Indiach czasami budziło komentarze.

* Dyskusje wśród muzykologów na temat interpretacji rag w zachodnich nagraniach (czy upraszczanie ich na potrzeby zachodniej publiczności jest dopuszczalne).

Poza tym był postrzegany jako wzorzec artystycznej dyscypliny i kultury muzycznej, a kontrowersji politycznych czy społecznych praktycznie nie było.

### Religia / wierzenia

Ravi Shankar był indyjskim hinduistą, a jego życie i muzyka były głęboko osadzone w duchowości Indii.

* Wierzył w duchową moc muzyki i jej zdolność do medytacji i oczyszczania umysłu.

* Jego współpraca z Zachodem była często przedstawiana jako połączenie muzyki i duchowości wschodniej, co pasowało do idei transcendencji w hinduizmie i filozofii indyjskiej.

Ravi Shankar - Raga Jog https://www.youtube.com/watch?v=-lcB48oQq6s

Album: Three Ragas, Year: 1956, Track: 01

„Objąć patronatem” oznacza otoczyć kogoś lub coś opieką, wsparciem lub protekcją jako patron, czyli przyjąć rolę opiekuna, mecenasa albo instytucji wspierającej dane przedsięwzięcie.

Znaczenie: Objąć patronatem = zostać patronem czegoś; udzielić oficjalnego poparcia lub wsparcia.

Przykłady użycia:

Ministerstwo Kultury objęło patronatem festiwal filmowy.

Szkoła średnia objęła patronatem lokalny dom dziecka.

Firma informatyczna objęła patronatem konkurs programistyczny.

--- Magia podpisu urzędowego...

Nic tak nie dodaje wydarzeniu magii, jak patronat honorowy. Zero wsparcia, zero obecności, ale za to sto procent prestiżu w papierze z podpisem.

Patronat honorowy – jedyna forma pomocy, w której nic nie trzeba robić, a wygląda, jakby się zrobiło wszystko.

Uff, dobrze że prezydent i starosta objęli patronatem. Bo już się bałem, że muzyka i taniec same z siebie nie dadzą rady bez wsparcia z urzędu.

Patronat honorowy – najczystsza forma zaangażowania: symboliczna, nieinwazyjna, bezpieczna. Idealna.

Patronat honorowy to taki moment, kiedy ktoś daje swoje nazwisko, żeby wyglądało, że coś wspiera, a w rzeczywistości wspiera tylko swoje nazwisko.

Egzotyczne dźwięki, aromaty Orientu, barwne stroje… a nad tym wszystkim duch prezydenckiego i starostowskiego patronatu, unoszący się jak kadzidło biurokratycznej łaski.

Sitār, taniec, mantry, aromaty… i patronat honorowy. Bo nawet w podróży do serca Indii nie obejdzie się bez pieczęci z ratusza i starostwa.

Gdzie kończy się joga, a zaczyna protokół dyplomatyczny? Tam właśnie pojawia się patronat honorowy – w pełnej harmonii z energią urzędowego wszechświata.

Taniec, muzyka, zapach Orientu i… patronat. Bo nic tak nie łączy Wschodu z Zachodem, jak podpis na piśmie z urzędu.

Prezydent i starosta objęli patronatem honorowym „Wieczór Indyjski”. I dobrze – dzięki temu duch wydarzenia ma teraz ważny meldunek w Urzędzie Miasta i Starostwie Powiatowym.

Koń... Krowa, kura, kaczka... Kura, kaczka, drób... (...) O! Jest! Widzę! Droga... Chyba na Indie.

### [krowa] Czy w Indiach wierzą w „święte krowy”? Tak, krowa jest zwierzęciem świętym w kulturze i religii Indii, zwłaszcza wśród wyznawców hinduizmu, którzy stanowią większość społeczeństwa. Nie oznacza to jednak, że Hindusi czczą krowy jako boginię — raczej traktują ją z wielkim szacunkiem i nie zabijają jej.

W hinduizmie krowa symbolizuje:

* łagodność i cierpliwość,

* płodność i obfitość,

* życiodajne mleko, które daje pożywienie bez zabijania zwierzęcia,

* a także matkę – często mówi się o niej „Gau Mata” (Matka Krowa).

Z tego powodu w wielu indyjskich stanach zabijanie krów jest prawnie zabronione.

### [symbol Om] Czy ma to coś wspólnego z hinduizmem? Tak, bardzo. Hinduizm to religia, w której wszystkie formy życia są uważane za święte i powiązane z boskością. Krowa jest szczególnie czczona, bo pojawia się w wielu świętych tekstach (np. w Wedach, Mahabharacie, Ramajanie) jako symbol dobra i urodzaju.

### [modlitwa] W co wierzą Hindusi? Hinduizm nie ma jednego założyciela ani jednej świętej księgi (choć ważne są Wedy, Upaniszady, Bhagawadgita). To raczej system wierzeń, filozofii i praktyk duchowych.

Najważniejsze idee hinduizmu to:

* Brahman – najwyższa, bezosobowa rzeczywistość duchowa, przenikająca cały wszechświat.

* Atman – dusza każdego człowieka, która jest częścią Brahmana.

* Karma – prawo przyczyny i skutku moralnego.

* Samsara – cykl narodzin, śmierci i odrodzeń (reinkarnacja).

* Moksha – wyzwolenie z cyklu samsary, zjednoczenie z Brahmanem.

### [symbol Om] Czy mają Boga? Tak, ale nie jednego w zachodnim rozumieniu.

Hinduizm jest zarówno politeistyczny, jak i monoteistyczny, zależnie od sposobu interpretacji.

Wielu Hindusów wierzy w jednego Boga przejawiającego się w wielu formach.

Najczęściej czczeni bogowie to:

* Brahma – stwórca świata,

* Wisznun (Vishnu) – podtrzymujący świat i uosobienie dobra,

* Śiwa (Shiva) – niszczyciel, ale też odnowiciel świata.

Oprócz nich jest wiele bóstw i bogiń (np. Lakszmi, Parwati, Kryszna, Ganesha), które są różnymi przejawami boskości.

Kamasutra jest dziełem indyjskim, pochodzącym ze starożytnych Indii.

### [zwoje/pergamin] Skąd pochodzi Kamasutra? Kamasutra została napisana w języku sanskrycie około III–IV wieku n.e. (choć część badaczy uważa, że jej początki sięgają nawet I wieku). Autorem tradycyjnie uznawanym za twórcę jest Watsjajana (Vātsyāyana Mallanaga) – uczony i filozof, który żył prawdopodobnie w mieście Pataliputra (dzisiejsza Patna w Indiach).

### [symbol Om] Czym właściwie jest Kamasutra? Wbrew powszechnemu przekonaniu, Kamasutra to nie tylko „księga o pozycjach seksualnych”.

To traktat o sztuce życia, miłości i relacjach międzyludzkich, będący częścią staroindyjskiej filozofii.

W sanskrycie:

* „Kāma” oznacza miłość, pragnienie, przyjemność zmysłową,

* „Sūtra” – zbiór aforyzmów, zasad, wskazówek.

Zatem „Kamasutra” dosłownie znaczy „zbiór zasad dotyczących miłości”.

### [książka] Co zawiera Kamasutra? Księga składa się z siedmiu części i obejmuje m.in.:

1. Zasady dobrego życia i relacji społecznych,

2. Rady dotyczące miłości i małżeństwa,

3. Opis emocji i psychologii miłości,

4. Sztukę flirtu i uwodzenia,

5. Różne formy relacji między kobietą i mężczyzną,

6. I tak – również część o technikach i pozycjach seksualnych (ale to tylko ok. 1/5 całości!).

### [flaga Indii] Związek z hinduizmem i kulturą Indii. Kamasutra wpisuje się w tradycyjny hinduski system czterech celów życia (puruṣārtha):

1. Dharma – obowiązek moralny, prawość,

2. Artha – dobrobyt, powodzenie materialne,

3. Kāma – przyjemność i miłość,

4. Moksha – wyzwolenie duchowe.

Kamasutra zajmuje się trzecim z tych celów – kāmą, czyli sztuką przeżywania przyjemności w sposób harmonijny i etyczny.

Oto streszczenie tego, co Kamasutra naprawdę mówi o miłości i związkach, czyli to, co często jest pomijane, gdy ludzie kojarzą ją tylko z erotyką:

### [serce] Kamasutra to księga o harmonii między ciałem, sercem i umysłem. Dla autora, Watsjajany, miłość nie jest tylko fizycznym aktem, lecz sztuką życia w zgodzie z naturą i emocjami. Człowiek, który chce wieść dobre życie, powinien rozwijać wszystkie jego sfery:

* duchową (dharma),

* materialną (artha),

* emocjonalno-zmysłową (kāma).

Kamasutra opisuje, jak osiągnąć równowagę między tymi trzema aspektami.

### [para] Miłość to sztuka wzajemnego zrozumienia. Watsjajana podkreśla, że prawdziwa miłość rodzi się z:

* szacunku do partnera,

* cierpliwości i wzajemnego poznania,

* radości ze wspólnego czasu, a nie z pośpiechu.

Autor pisze, że związek powinien być współpracą dwóch osób, a nie relacją, w której jedna dominuje.

Partnerzy powinni dbać o siebie nawzajem, rozwijać wspólne zainteresowania i emocjonalną więź.

### [kwiat lotosu] Miłość i przyjemność są częścią duchowej drogi. Dla starożytnych Hindusów ciało nie było czymś grzesznym – było narzędziem doświadczania boskości. Kamasutra uczy, że przyjemność fizyczna może być piękna i dobra, jeśli towarzyszy jej:

* czystość intencji,

* miłość,

* wzajemny szacunek,

* i zrozumienie potrzeb drugiej osoby.

Watsjajana podkreśla, że przyjemność bez miłości jest pusta, a miłość bez przyjemności – niepełna.

### [klucz] Związek wymaga mądrości i praktyki. W Kamasutrze znajdziemy porady dotyczące:

* wyboru odpowiedniego partnera,

* budowania trwałego uczucia,

* przezwyciężania konfliktów,

* a także sztuki uwodzenia, piękna i elegancji w relacji.

To wszystko ma służyć nie hedonizmowi, ale pełni życia i harmonii między ludźmi.

### [świeca] Podsumowanie: Kamasutra to w istocie filozofia miłości i współżycia. Uczy, że:

* miłość to droga do poznania siebie i innych,

* bliskość cielesna jest jednym z wyrazów duchowego połączenia,

* a prawdziwe szczęście polega na równowadze między obowiązkiem, dobrobytem i przyjemnością.

Jak te zasady Kamasutry przekładają się na współczesne rozumienie relacji – np. czego możemy się z niej dziś nauczyć o związkach i emocjach?

Bardzo krótko: Kamasutra to staroindyjska księga o miłości, relacjach i harmonii w życiu. Uczy, że prawdziwa miłość to połączenie ciała, serca i umysłu, oparte na szacunku, wzajemności i radości. Nie chodzi tylko o seks, lecz o sztukę życia w zgodzie z sobą i drugim człowiekiem.

---

(...) Wtedy jest szansa na to, że druga strona też się do nas uśmiechnie. Nawet jak im się czasem silnik zatrze, nawet jak im czasem nie starczy im argumentów. Wielkie brawa! – mówił i sam agitował do bicia mu brawa.

Ale chce wam powiedzieć jedną rzecz, że dzisiaj pokazuje, to co jest w Głogowie, ta cała sytuacja, jedną bardzo ważną rzecz, że ludzi uśmiechniętych jest znacznie więcej. Uśmiechnijcie się brygada, hej, co tacy smutni jesteście!? – krzyczał.

Na odwrót pan trzyma transparent, w drugą stronę kochani. Pozdrawiam pana, jaki pan piękny uśmiech prezentuje. No cudo! Drodzy państwo, to jest najważniejsza lekcja, która z tego płynie, że nas jest więcej. Wielkie brawa! (...)