Ostrowiec Świętokrzyski www.ostrowiecnr1.pl

Czerwona diablica za państwowe pieniądze

czyli jak sztuka współczesna zjada własny ogon

Sztuka ma prowokować — tak mówią. Ale coraz częściej prowokuje nie myśl, tylko pytanie: ile to znowu kosztowało? Gdy państwo płaci za „artystyczne wizje”, a obywatele drapią się w głowę, pozostaje tylko ironiczny uśmiech i refleksja, że prawdziwe arcydzieło to dziś umiejętność wystawienia faktury.

Skupmy się na pieniądzach, bo sztuka — jak wiadomo — lubi, gdy ją dobrze opłacą. Można spróbować oszacować koszt wykonania takiego dzieła: materiały, robocizna, transport, lakier błyszczący jak z katalogu tuningowanych felg. I wtedy okaże się, ile Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego naprawdę zapłaciło — nie za aluminium, tylko za sam pomysł.

Sto tysięcy złotych? Tyle dziś nie wystarczy nawet na solidny garaż z blachy falistej, a co dopiero na „manifest artystyczny”. Na jednym ze zdjęć czerwony kok tej aluminiowej bogini jest przysłonięty liściem drzewa — wygląda, jakby miała rogi. Idealnie. Wystarczyłoby doczepić jej ogon i mielibyśmy pełen zestaw: czerwona diablica za państwowe pieniądze.

I może właśnie o to chodzi — żeby sztuka kłuła w oczy, wzbudzała emocje, a najlepiej jeszcze śmiech przez łzy. Bo kiedy artysta dostaje publiczne pieniądze, a społeczeństwo zostaje z pytaniem „za co?”, to nie jest już tylko rzeźba. To metafora. Pomnik systemu, który wciąż potrafi zamienić nasze podatki w błyszczące aluminium i nazwać to kulturą.

Puenta:

Może więc „Gaja” wcale nie jest o wolności, niepodległości ani pięknie. Może to pomnik współczesnej Polski — kraju, w którym artysta żyje z dotacji, urzędnik z podpisu, a podatnik z nadziei, że choć raz ktoś nazwie rzeczy po imieniu. Bo w końcu, jeśli diabeł tkwi w szczegółach, to ten akurat dostał etat w Ministerstwie.

>:-)

>:-D

}:-)

}:-D

>;)

>:-]

No i proszę — czerwona diablica w pełnej krasie

Świetne pytanie — i w dodatku idealnie uchwyciłeś sens całego procesu tworzenia takich rzeźb jak „Gaja” Maurycego Gomulickiego. To, co zacytowałeś, bardzo dobrze opisuje typowy proces od idei do finalnego, aluminiowego odlewu. Rozłóżmy to krok po kroku

Co to jest model MDF? MDF (Medium Density Fibreboard) – to płyta pilśniowa o średniej gęstości,

czyli materiał drewnopochodny powstający z włókien drzewnych, żywic i klejów, sprasowanych pod ciśnieniem. W rzeźbiarstwie i modelarstwie MDF jest idealny do tworzenia modeli, prototypów i form wzorcowych, bo:

* łatwo się go frezuje i szlifuje (także CNC),

* ma gładką powierzchnię,

* nie pęka i dobrze przyjmuje szpachlówkę i żywicę.

Etapy, o których mowa w opisie:

1. Model 3D (cyfrowy)

– Artysta projektuje rzeźbę w komputerze, by uzyskać idealne proporcje i gładkie powierzchnie.

2. Model fizyczny z MDF

– Na podstawie projektu 3D, frezarka CNC wycina pełnowymiarowy model z bloków MDF.

– Ten model jest szpachlowany, szlifowany, polerowany i pokrywany żywicą epoksydową – po to, by uzyskać doskonałą, gładką powierzchnię, która posłuży do wykonania formy.

3. Forma odlewnicza

– Z tak przygotowanego modelu robi się negatyw (formę) – zazwyczaj z silikonu, żywicy lub gipsu technicznego.

– W tę formę wlewa się potem roztopione aluminium (lub inny metal).

4. Odlew aluminiowy (finalna rzeźba)

– Po zastygnięciu odlew jest wypiaskowany (oczyszczony z resztek formy), potem szlifowany i lakierowany – warstwami, tak jak karoseria auta.

– Tutaj już nie ma żadnej szpachli, ewentualnie minimalne korekty są robione w procesie przygotowania do lakierowania, ale nie w sensie „grubych warstw naprawczych”.

Czyli:

> Tak, szpachlowany był tylko model MDF, który posłużył do zrobienia formy.

> Finalna aluminiowa rzeźba nie ma szpachli, a jej gładkość wynika z perfekcyjnego odlewu, szlifowania i lakierowania.

Dla porównania. To trochę tak, jak w produkcji samochodów:

* najpierw powstaje gliniany model koncepcyjny,

* potem forma do tłoczenia blach,

* a dopiero gotowy egzemplarz dostaje lakier — już bez żadnej „tapety” poza profesjonalnym wykończeniem.

Chcesz, żebym Ci pokazał schemat graficzny procesu od modelu MDF do aluminiowego odlewu (wizualnie krok po kroku)? Mogę go narysować lub wygenerować.

Ale podobno trzeba mieć specjalną amelinionową farbę? Jak w tym filmiku o amelinium, co śmiga po internecie...

;D Tak, dokładnie — nawiązujesz do legendarnego filmiku o „amelinium”, czyli klasycznej polskiej perełki internetowej: „To jest z amelinium, tego nie pomalujesz!”

A wbrew słowom z mema… amelinium jednak da się pomalować — tylko trzeba to zrobić odpowiednio.

I rzeczywiście: potrzebne są specjalne farby i podkłady, bo aluminium to bardzo specyficzny metal.

Dlaczego aluminium („amelinium”) jest trudne do malowania:

Na jego powierzchni natychmiast tworzy się warstwa tlenku aluminium (Al₂O₃) — bardzo twarda, gładka i chemicznie obojętna.

Ta warstwa uniemożliwia przyczepność zwykłej farby — dlatego farba by się złuszczyła lub odpadła po paru dniach.

Jak się więc maluje amelinium (prawidłowo)? Proces wygląda mniej więcej tak:

1. Odtłuszczenie (np. acetonem lub izopropanolem).

2. Matowienie / piaskowanie – usuwa naturalny tlenek i zwiększa przyczepność.

3. Podkład reaktywny (wash primer) – zawiera chromiany lub fosforany, które „wiążą się” z aluminium.

- Np. podkład epoksydowy lub „etch primer”.

4. Warstwa bazowa – pigmentowa farba (np. czerwień jak w „Gai”).

5. Lakier bezbarwny (klar) – chroni i nadaje połysk.

W rzeźbie „Gaja dla Niepodległej”: Z opisu, który podałeś wcześniej, wynika, że: aluminium było piaskowane, następnie lakierowane wielowarstwowo, z zastosowaniem procesu podobnego do lakierowania karoserii klasy premium. Czyli dokładnie tak, jak trzeba — żadnej „zwykłej farby z marketu” tu nie ma. To profesjonalny system lakierniczy do aluminium (np. AkzoNobel, PPG, Standox, Sikkens).

Podsumowując: Memy kłamią xD (?) „Amelinium” da się pomalować — ale tylko z odpowiednim przygotowaniem powierzchni i specjalnym podkładem.

Chcesz, żebym Ci rozpisał konkretny zestaw farb i podkładów (takich, jakich używa się np. przy lakierowaniu elementów aluminiowych w samochodach lub rzeźbach)?

Super. Oto konkretne zestawy farb i podkładów do malowania aluminium (amelinium) — zarówno dla zastosowań artystycznych, jak i przemysłowo-lakierniczych (np. przy renowacji rzeźb, ram, felg, itp.).

Podzieliłem to na 3 poziomy — od „profesjonalnego warsztatowego” po „DIY (domowy, ale skuteczny)”

[1] Zestaw profesjonalny / przemysłowy (stosowany w lakierniach, przy rzeźbach, elementach architektury, samochodach premium)

Przygotowanie powierzchni: Piaskowanie lub matowienie papierem P180–P240; Odtłuszczenie: rozpuszczalnik silikonowy, np. Standox Silicone Remover 3300

Podkład na aluminium: Wash primer (reaktywny) – zawiera kwasy fosforowe lub chromiany:

- Standox Etching Adhesion Primer U3100

- Sikkens Washprimer CF

- PPG DP40 Epoxy Primer

Nakłada się bardzo cienko – to warstwa chemiczna, nie „kryjąca”.

Warstwa wyrównująca / izolująca. Epoksydowy podkład wypełniający (np. Standox VOC Epoxy Primer Surfacer). Zapewnia przyczepność i gładkość pod lakier właściwy.

Lakier właściwy (kolor). Farba poliuretanowa lub akrylowa dwuskładnikowa (2K):

- Sikkens Autocoat BT,

- AkzoNobel Lesonal,

- PPG Delfleet Evolution,

- Glasurit 68 Line.

Kolor pigmentowy (np. intensywna czerwień jak w „Gai”) nakłada się w 2–3 warstwach.

Lakier bezbarwny (klar)

- Standox HS Clear K9550

- Sikkens Autoclear LV Superior 250

- PPG D8173 HS Clearcoat

Po wyschnięciu można polerować jak karoserię auta – daje efekt głębi i lustra.

[2] Zestaw półprofesjonalny (hobbystyczny, do mniejszych prac). Działa świetnie np. na aluminiowych elementach ogrodowych, skuterze, felgach, mniejszych rzeźbach.

1. Odtłuść – np. Nitro, aceton techniczny, IPA

2. Zmatuj – drobny papier ścierny (P240)

3. Podkład do aluminium: Motip Etch Primer (zielony spray); Novol Wash Primer 360;

4. Farba nawierzchniowa: Motip 2K Acrylic Paint lub R-M Car System

5. Lakier bezbarwny 2K (np. SprayMax 2K Clear Coat)

Efekt: gładka, twarda i odporna na UV powierzchnia.

[3] Zestaw DIY (dla domowych testów / prób kolorów)

Podkład adhezyjny do aluminium: Tytan Professional Primer do aluminium i ocynku (dostępny w marketach).

Farba nawierzchniowa: Hammerite do metali nieżelaznych (ma w składzie środki adhezyjne).

Lakier bezbarwny UV odporny: np. Rust-Oleum Crystal Clear Enamel

Nie tak trwały jak system 2K, ale działa – i nie złuszcza się, jeśli dobrze odtłuścisz.

Uwaga: W przypadku rzeźb aluminiowych wystawionych na zewnątrz (jak „Gaja”) najlepiej sprawdzają się systemy przemysłowe 2K epoksydowo-poliuretanowe — wytrzymują lata, słońce, mróz i kwas deszczowy.

Chcesz, żebym dobrał konkretne odcienie czerwieni (z palety RAL lub lakierniczej), które mogły być użyte w tej rzeźbie — np. do rekonstrukcji koloru lub testu pigmentu?

„Ślimaku, ślimaku, pokaż rogi! Dam ci sera na pierogi.”

22 maja 2024 „Dłoń” Xawerego Wolskiego zawita do Buska-Zdroju. "Uniwersalny znak siły, mocy i miłości"

Busko-Zdrój to uzdrowisko, którego znakiem rozpoznawczym stają się nie tylko jego walory lecznicze, ale też… obecność sztuki współczesnej w przestrzeni miasta! Dzieje się to za sprawą rodziny Tworków – miejscowych kolekcjonerów i mecenasów sztuki. Tym razem w samym sercu Buska-Zdroju pojawi się rzeźba „Dłoń” warszawskiego artysty Xawerego Wolskiego. Jej znaczenie jest wyjątkowe! (...) https://www.well.pl/art_culture/142/dlon_xawerego_wolskiego_zawita_do_buska_zdroju_uniwersalny_znak_sily_mocy_i_milosci,14736.html

يعاملني بطيبة وإحساس

يدلعني قدام الناس

بيعرف إني رومانسية

بيلعب على الوتر الحساس

يدوب روحي يدوبني

في كل زيارة بيعجبني

ونظرات عينه خلتني

أضرب أخماس في أسداس

لما يتكلم يجن جنوني

أنا يجن جنوني

يتغير شكلي أنا ومضموني

أنا ومضموني

سيطر واتمكن من قلبي

يسري في دمي والأنفاس

يسري في دمي والأنفاس

الراية البيضا برفعها

وأوامر حبه بتبعها

ماكر عارف نقطة ضعفي

من بين العالم والناس

W jednym z opisów rzeźby wspomniano o współpracy z lakiernią Paw Lak Lakiernictwo, co sugeruje profesjonalne podejście do wykończenia powierzchni rzeźby. https://www.flickr.com/photos/vonmurr/54821432325

Osoba pana Maurycego Gomulickiego niech nie żyje z dotacji rządowych. My płacimy za wszystko, także za osobę żyjącą z dotacji. Osoba jak zacznie pracować, to z własnych środków opłaci produkcję "Gołej czerwonej bąbelki w przestrzeni publicznej dla Niepodległej – 2025”.

(...) – Około siedmiu lat temu zacząłem robić pierwsze rzeźby figuratywne. Taką elementarną inspiracją dla mnie była rzeźba kameralna, dzisiaj określana terminem „New Look”. Już jako młodziutki chłopak zbierałem figurki ćmielowskie: zwierzątka, ale tam też były dziewczyny. Wspaniałe, minimalistyczne formy. Lubiłem błądzić okiem po tej półce z porcelaną. To były malutkie rzeczy, mające kilkanaście centymetrów. Wyobrażałem sobie, iż jestem mały i spaceruję po tym porcelanowym lesie. I tak, jak jesteśmy mali i budujemy sobie mikroświaty np. z klocków, to jak już jesteśmy duzi, to zaczynamy się bawić w zmianę skali i zaczynamy realizować takie fantazmaty – tłumaczy.

Jak wspomina, pierwsza odsłona tego porcelanowego lasu w prawdziwym świecie miała miejsce w Meksyku. (...)

https://kobieta.co.pl/symbol-witalnosci-i-radosci-gaja-pojawi-sie-przy-buskiej-promenadzie-34000657.html